کودک ربایی از دیدگاه حقوقی
اصل 22 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران مقرر می دارد : "حیثیت، جان، مال، حقوق، مسکن و شغل اشخاص از تعرض مصون است مگر در مواردی که قانون تجویز کند." یکی از حقوق اساسی افراد که آن هم در قانون اساسی پیش بینی شده است حق آزادی تن می باشد که بارزترین مصداق آزادیهای شخصی است. این حق را اصل 32 قانون اساسی چنین بیان می کند: «هیچ کس را نمی توان دستگیر کرد مگر به حکم و ترتیبی که قانون معین می کند.» و اصل 33 نیز آورده است: «هیچ کس را نمی توان از محل اقامت خود تبعید کرد، یا از اقامت در محل مورد علاقه اش ممنوع، یا به اقامت در محلی اجبار ساخت، مگر در مواردی که قانون مقرر می دارد.» پس هر کسی حق دارد که آزادانه در کوچه، خیابان و مکانهای مجاز راه برود و از آزادی تن بهره مند باشد.
موضوع: کودک ربایی از دیدگاه حقوقی
فهرست عناوین
خلاصه : 5
مقدمه 7
عنصر قانونی جرم آدم ربایی وبررسی قوانین ناسخ ومنسوخ 9
12 ماده 209 قانون مجازات عمومی مصوب 1304: 9
حال به تطبیق این ماده با مواد قانون تشدید مجازات ربایندگان اشخاص می پردازیم: 12
صور خاص آدم ربایی و جرایم مشابه 20
صور خاص کودک ربایی: 20
مختصات جرم کودک ربایی: 23
مجازات جرم کودک ربایی: 23
فرق بازداشت غیر قانونی با کودک ربایی: 23
دیباچه 25
بخش اول عهدنامه 27
ـ تعریف: 27
ـ ممنوعیت تبعیض: 27
ـ نفع کودک: 28
ـ وظایف دولتها: 29
ـ حقوق والدین: 29
ـ حق زندگی: 29
ـ حقوق مربوط به تولد: 30
ـ حفظ هویت شخصی: 30
ـ جدایی از پدر و مادر: 30
ـ رساندن اعضای خانواده به هم: 31
ـ کودک ربایی: 32
ـ آزادی عقیده: 32
ـ آزادی آگهانش: 33
ـ آزادی مذهب، وجدان و افکار: 33
ـ آزادی تشکیل انجمن و گروه: 34
ـ حفظ محدوده خصوصی: 34
ـ نگهداری کودک توسط والدین: 35
ـ حمایت کودکان در برابر سوء استفاده: 36
ـ حمایت کودک در دوران جدایی از والدین: 36
ـ ضمانت های قانونی فرزندخواندگی: 37
ـ حقوق پناهنده: 38
ـ حقوق کودکان معلول: 39
ـ مراقبتهای بهداشتی: 39
ـ کنترل و رسیدگی منظم به مکان نگهداری: 40
ـ بیمه و خدمات اجتماعی: 41
▪ استاندارد و سطح زندگی: 41
ـ حق آموزش و پرورش: 41
ـ اهداف تربیتی: 42
ـ حمایت از اقلیت ها: 43
ـ حق بازی و اوقات فراغت: 43
ـ ممنوعیت استثمار: 44
ـ حمایت در برابر مواد مخدر: 44
ـ حمایت در برابر سوء استفاده جنسی: 45
ـ خرید و فروش انسان: 45
ـ حمایت در برابر انواع دیگر استثمار: 45
ـ ممنوعیت شکنجه، تضمین قانونی در اجرای مجازات: 46
ـ بازسازی اجتماعی کودکان آسیب دیده: 47
ـ بازسازی اجتماعی کودکان مجرم: 47
ـ برتری حقوقی برخی از کشورهای دنیا: 49
ـ کمیسیون حقوق کودکان: 50
ـ گزارش دهی و گزارش گیری: 51
ـ وظایف ارگان های ویژه سازمان ملل: 52
منابع و ماخذ : 56
خلاصه :
کودک ربایی از جمله جرایمی محسوب می شود که از گذشته وجود داشته و امروز نیز با انگیزه های مختلف و دلایل متفاوت صورت می گیرد شاید بتوان گفت بعد از جرم قتل عمدی ، مهمترین جرم علیه اشخاص جرم کودک ربایی است . تحت شرایطی کودک ربایی می تواند بعنوان یک بزه بین المللی و به عنوان یک جرم سیاسی مورد بررسی قرار گیرد جرم کودک ربایی و گروگانگیری دو مصداق از جرایم علیه اشخاص هستند که یکی از مواهب خدادادی انسانها یعنی آزادی تن را مورد تعرض قرار داده و موجبات سلب آزادی تن را فراهم می آورند این جرایم علاوه بر اینکه آزادی تن اشخاص را سلب می کنند ، در اغلب اوقات صدمات بدنی (ضرب و جرح و قتل) و صدمات حیثیتی (ریختن آبرو، شرف و هتک ناموس) بر پیکر افراد وارد می کنند که غیر قابل جبران می باشند و غالباً با نوعی عنف و تهدید و اجبار یا حیله و نیرنگ با انگیزه های سوء همراه هستند در جوامع امروزی این چنین جرایمی تحت عنوان ترورسیم مطرح و مورد پی گیری واقع می شوند با این که قانوّن گذار نظام جمهوری اسلامی ایران همچون دیگر نظامهای موجود برای مهار و کنترل جرم کودک ربایی مجازاتهای سنگین و حتی در موارد خاص مجازات اعدام در نظر گرفته است ولی با این همه واقعیت این است که جرم کودک ربایی همچون جرایم دیگر در کشور ما در حال افزایش است و نمونه آن را نیز اخیراً در شهرستان سلماس شاهد بوده ایم علیهذا در این نوشتار سعی شده شبه ای از ماهیت فقهی و حقوقی و تاریخچه آن مورد بررسی قرار گرفته تا ابهامات پیرامون آنها زدوده و نسبت به مردم اطلاع رسانی گردد . همانطور که از اسم آن پیداست ، کودک ربایی از ربودن است و در تعریف آن گفته شده : به انتقال یک شخص بدون رضایت او از محلی به محل دیگر بوسیله زور ، تهدید یا فریفتن کودک ربایی گفته می شود و تاریخچه آن به قانون «حمورابی» اولین قانون مدونی که وجود دارد بر می گردد . چنانچه در ماده چهارده قانون مذکور آمده اگر کسی پسر جوان شخصی را برباید باید کشته شود ، در کتاب «تورات» نیز از کودک ربایی بحث شده و مجازات اعدام برای مجرم در نظر گرفته شده است در منابع فقه شیعه هم آمده اگر شخصی مرتکب کودک ربایی شود به عنوان مفسد فی الارض شناخته خواهد شد . بعضی از فقها مجازات قطع ید را تعیین کرده اند و حتی با مطالعه متون حقوقی و جزایی بعضی از کشورها به نظر می رسد که آنها نیز با چنین چالشی مهم مواجه هستند مثلاً در انگلستان مجازات کودک ربایی با توجه به نوع و اهمیت آن ، حبس یا جزای نقدی در حدود اختیارات دادگاه می باشد اگر جرم کم اهمیت و سبک باشد حداکثر 6 ماه حبس و 200 پوند جزای نقدی است و اگر جرم شدیدتر باشد آدم ربا حداکثر به حبس محکوم و مجازات می شود . بیشترین جرم کودک ربایی در مکزیک ، کلمبیا و آمریکای لاتین رخ می دهد بطوریکه در کشور کلمبیا روزانه بطور متوسط 4 نفر ربوده می شوند و به این خاطر در کنوانسیون بین المللی راجع به جلوگیری از ارتکاب جرایم علیه اشخاص حمایت هایی صورت گرفته که نمونه آن مصوبه 1973و ماده 25 کنوانسیون حقوق کودک (مصوب 1989 که راجع به ربودن اطفال است ) را اشاره کرد .
انتقال یک یا چند شخص از مکانی به مکان دیگر برخلاف اراده آنان، که ممکن است از راه خدعه یا فریفتن یا با زور انجام گیرد. (موریس نخله و: 96)
انتقال یک شخص بدون رضایت او از محلی به محل دیگر به وسیله زور، تهدید یا فریفتن.(Dictionary: 256)
آدم ربایی به معنای سلب آزادی تن است؛ بنابراین ابتدا باید معنای آزادی تن را دانست. آزادی تن چنین تعریف شده است : «آزادی بدنی هر فرد بطوری که بتواند از هر نقطه کشور به نقطه دیگر آن، مسافرت نموده یا نقل مکان دهد یا از کشور خود خارج شده و به آن مراجعت نماید و از توقیف بدون جهت محفوظ و مصون باشد. نتیجه این آزادی، لغو بردگی و شبه بردگی، لغو بیگاری، منع توقیف و حبس بدون مجوز اشخاص است.» (جعفری) بنابراین آدم ربایی به معنای سلب آزادی تن دیگری بدون رضایت او و با قصد نامشروع، از راه جابجائی از محلی به محل دیگر می باشد.
مخفی کردن هم، سلب آزادی تن دیگری بدون رضایت او و به قصد نامشروع از طریق پنهان کردن افراد در محلی می باشد.
عنصر قانونی جرم آدم ربایی وبررسی قوانین ناسخ ومنسوخ
در مورد جرم آدم ربایی، تا کنون مقررات مختلفی وضع گردیده و قانونگذار سعی کرده است در زمانهای مختلف برای مبارزه با این پدیده زشت و شنیع به شدت برخورد نماید و البته این تعدد، ابهامهایی را نیز به وجود آورده است که در این جا لازم است ضمن بیان مقررات گذشته، به مقایسه آنها با آخرین اراده قانونگذار و بیان ناسخ و منسوخ یا عام وخاص آنها بپردازیم :